Rijvaardigheid is de basis voor een veilige herfst beleving
Rijden onder specifieke omstandigheden
Heerlijk het is weer herfst, de periode van mijn verjaardag maar ook de tijd voor een jaarlijks terugkerend bewustwordingsmomentje waarbij ik het nut van mijn beroep en rijvaardigheid meer dan ooit kan laten gelden en uitdragen op mijn medeweggebruikers en/ of lezers.
Het is de periode waarin rijstijl adviezen ten aanzien van verkeersveiligheid of rijvaardigheid door bepaalde krachtuitspattingen van de natuur meer impact krijgen. En daarom breng ik graag nu het veilig rijden onder specifieke (herfst) omstandigheden weer eens onder elkaars aandacht.
Bij het rijden in herfstige omstandigheden (weer, wind, zicht, grip, donker) is de basis van onze rijvaardigheid gewoonweg belangrijker dan ooit. Onze zitpositie en algemene stuurhouding en natuurlijk onze stuurtechnieken, inclusief allerlei zelf ontwikkelde stuurmethodes zullen mogelijk een andere invloed gaan krijgen op onze rit uitvoeringen. Het hebben van grip en rijbalans is in de herfst nu eenmaal veel minder vanzelfsprekendheid en hierdoor zijn er veel meer schrik en slip momenten tijdens het rijden onder herfstige omstandigheden. Hierom denk ik dat het goed is om weer eens even ‘stil te staan’ bij de basis van onze rijvaardigheid. Hoe gedraagt onze zit- en stuur houding plus onze stuurtechnieken zich tijdens het rijden in herfstige omstandigheden zoals:
- Bij zware regenval, spoorvorming en hogere snelheden is de kans groot op aquaplaning. Dat wil zeggen dat onze band(en) grote hoeveelheden water de band moet kunnen uitduwen anders zal de band die ‘te water werd gelaten’ gaat als snel als een speedboot planeren i.a.w. zweven boven het wateroppervlakte. Dit resulteert in een gewichtloos gevoel, ofwel het stuur voelt ineens ‘leeg’ of ‘levenloos’ aan. Een nogal frustrerend gevoel waarbij de neiging al snel ontstaat om iets te moeten doen zoals sturen en willen controleren of we nog regie hebben.
- Tel hierbij op dat er heftige geluiden ontstaan in de wielkast(en) en soms worden we letterlijk ‘wakker’ geschud door deze herrie. Heel begrijpelijk maar soms ook tot overmaat van ramp begint ons lijf zich daarbij geschrikt schrap te zetten. Het schrikmatig rechtop gaan zitten kunnen we een bewustwordingsmomentje noemen maar, helaas verandert hierbij ook de balans in de auto. En precies door deze plotselinge veranderingen zien onze ogen ineens onwenselijke obstakels die zich in het verlengde van onze rijbalans/ rijrichting bevinden;
- Afgestemd op het ervaringsniveau van de bestuurder zullen we schrikken waarbij de jong ervaren automobilist veelal ongecontroleerd zal schrikken terwijl de meer ervaren bestuurder zich juist als een coole kikker even muisstil houd en daarmee erger weet te voorkomen. Toch hebben de jong ervaren bestuurders en de ervaren bestuurders één ding gemeen als het gaat om hoe omgaan met aquaplaning en andere schrik momenten zoals bij hard wind o.i.d.
- Iedere bestuurder, oud of jong, die schrikt terwijl het stuur met slechts één hand wordt vast gehouden schrikken nagenoeg hetzelfde. Met deze eerste stuur of balans beweging verergeren we vaak de rijbalans en schrikken, slippen of de macht over het stuur verliezen komt dan ook veel vaker voor onder bestuurders die de situatie niet met beide handen aan het stuur hebben benadert.
Willen we bewijzen dat we rijvaardigheid écht begrijpen, dan zetten we tijdens (zware)regenval, bij hoge snelheid en extra belangrijk op wegen waar spoorvorming wordt herkend, onze handen op kwart voor drie of 09:15 zodat bij elk moment van zijdelingse bewegingen door wind of bij weke gevoelens in het stuur door grip veranderingen er niet aan impulsieve probleem verergering wordt gedaan maar de beste rijvaardigheid denkbaar wordt toegepast. Ter herinnering:
- Beter anticiperen we ver voor ons uit en scannen we de weg af naar mogelijke plekken waar spoorvorming en water voor een uitdaging kunnen gaan zorgen. Beter zetten we (dan) vóóraf beide handen stevig op het stuur, zodat we de voorwielen kaarsrecht kunnen houden en we geen passagier worden vanwege een slapperdewapski stuurhouding. Recht houden betekend dat de lengtegroeven van onze banden het water zo vlot mogelijk kunnen wegwerken;
- Laat hierbij ook uiterst behoedzaam het gaspedaal los, nee niet in één keer loslaten. Beter zeggen we; voorzichtig de gasdruk verminderen, verminderen, verminderen en dan pas volledig los laten! Hiermee neemt de snelheid af en drukt het extra gewicht van de auto de voorband(en) geleidelijk door de laag water op het wegdek. We moeten onszelf maximaal bewust zijn dat wat we tijdens aquaplaning kalm moeten blijven, pure kalmte, zachtaardige liefde in onze ledematen, voorzichtigheid en geduld. Vooral geen bruuske bewegingen.
- Tenslotte wisten we dat het regende en toch hebben we onszelf laten verrassen. We wisten misschien ook dat de profieldiepte van onze banden helemaal niet veilig was of dat het type autoband (zomer/ winter/ in between) niet thuishoorde bij de ondergrond waarop we rijden. Ofwel, als de voorbereiding zo matig is moeten we nu serieus cool of kalm blijven en dus niet de angsthaas gaan uithangen. Ofwel: Zonder zonde geen berouw!
Mogelijk draagt bovenstaande verhaaltje bij aan de motivatie om onze zit- en stuur houding weer even bij te stellen zodat de risico’s rondom weg, water, wind etcetera beperkt kunnen blijven en anders helpt een ietwat mopperende opmerking misschien ook wel een beetje, klinkend als:
“ Rijvaardigheid is het tegenovergestelde van gemakzuchtigheid ”
Want hoe onverschrokken we ook denken te zijn als ervaren bestuurder of hoe zelfverzekerd we ons ook voelen als jong automobilist, als de zit- en stuur houding kenmerken vertoond met de rijtechnieken die de hoofdrolspelers uit New Kids Turbo vertonen, dan is de kans op verkeerde schrikreacties een stuk groter als de weg- en weersomstandigheden uitdagender worden.
Harde wind, natte hopen met bladeren, modderige wegen, bietencampagnes, code oranje en rood zijn ook allemaal waarschuwingen om de zit- en stuur houding weer even af te stemmen op de meest wenselijke manier. En morgen als de wind hopelijk weer is gaan liggen, de telefoon weer vele appjes uitkraamt en het water weer is verdwenen en de grip weer terug is, dan kunnen we altijd weer onderuit zakken en rijvaardigheid vervangen voor hoop op geluk.
Meer weten over veilig rijden onder specifieke omstandigheden? Bezoek gerust eens onze website:
